top of page
Yazarın fotoğrafıVolkan Yemlihaoğlu

Doğru Tekne Seçimi

Güncelleme tarihi: 15 Ağu 2022

Tek başına solo yelkenciliğe sizi hangi amaçlar ve düşünceler teşvik ederse etsin bunu başarabilmek için öncelikle iyi dizayn edilmiş ve solo kullanıma uygun bir teknenizin olması gerekiyor.


Bunun için teknenin sahip olması gereken özellikler ve teknik ekipman çok önemli.

Otomasyon Sistemi:

Tek başına yelken açarken uğraşmanız gereken güçler, aşırı olabilir. rüzgarın ve dalgaların gücü, fiziksel yorgunluklar, uyku ve dinlenme sürecinde teknenin kendi başına hareket edebilmesi gibi hiç bir zaman hafife almamanız gereken bir çok faktör söz konusu olacaktır. Tek başınıza bir çok şey yapabilirsiniz, ancak tek başına yelken açmayı planlıyorsanız, bazı otomasyon sistemlerine sahip olmalısınız:

  • Aşağıdaki sistemler bu konuda size çok yardımcı olacaktır.

  • Autopilot

  • Radar,

  • GPS (global positioning system),

  • AIS (Automatic Identification System) ,

  • EPIRB (Emercency Position Indicating Radio Beacon)

  • GRIP (The Genesis and Rapid Intensification Processes) Forecasting

  • Iridium satellite communication systems

  • Wind vane, solar panels, WATT and SEA Generator

  • Water-maker

  • Roller furling

  • Lines running aft (running to the cockpit)

  • Liferaft

  • Survival immersion suit

Denge ve Kullanım Kolaylığı

Tek başına yelken için en iyi yelkenli tekneler, stabilite sağlamada hayati önem taşıyan geniş kirişlere ve kısa su hatlarına sahip olmalıdır.



Tekne Özellikleri:

Yapısal olarak, dalga yüksekliği ile kıyaslandığında nispeten küçük ve suya yakın ve aynı zamanda deplasman oranına göre daha hafif balastlı bir tekneyi tercih etmek önemlidir. Bu özellikler teknenin performansını artırmak için avantaj sağlamaktadır.

Ayrıca iyi bir solo açıkdeniz teknesinin kıç bölümü düz profilli tasarlanmalıdır. Bu, sert rüzgar ve dalga koşullarında teknenin plane (dalga üzerinde düz ve dengeli kayabilmesi) yapabilmesini sağlar.


Yelkenler:

Kolayca kontrol edilebilen yelken donanımlarını seçmek çok mantıklı olacaktır. Daha da önemlisi, tek kişinin hızlı bir şekilde camadan vurabileceği (yelken alanın küçültmek için yapılan işlem) ve yelkenin formunu (trim) kolayca ayarlayabileceği bir yelken donanımı seçmektir. Bu hem güvenli bir seyir hem de hızlı ve kontrollü manevra yapabilmek için kritik öneme sahiptir.



Ana Yelken:

En gelişmiş ve tercih edilen ana yelken formu, yelken tepesi kare kesimli (Square Top Mainsails) ana yelkendir. Kare Üst Yelkenler, dünya çapındaki Grand Prix yarışlarına tercih edilen yelken formudur. Kare tepe profili yüksek verimli progresif büküm, azaltılmış direk ucu girdabı ve optimize edilmiş yelken alanı dağılımına sahiptir. Ayrıca kuvvetli rüzgaların yelken üzerinde aşırı güç (over load) uyguladığı durumlarda, kolayca trim edilebilir. Kare kesim, yelkenin en üst noktasında yani rüzgarın göreceli olarak daha hızlı estiği yükseklikte yelken alanında faydalı bir artış sağlar ki bu da hafif havada yelkenin daha fazla güç üretmesini sağlar.

Sloop arma bir teknede kullanılacak diğer yelkenler ise cenova (üçgen kesimli ön yelken), ağır hava floğu, fırtına floğu, fırtına trysail (gene üçgen kesimli ama genoa’dan daha küçük yüzey alanına sahip ön yelken takımı), Code 0-5 ( hızlı, düz, geniş açılar için tasarlanmış yelkenler) ve gennaker'dır.


Dümen:

Çift palalı dümen sistemi tercih edilmelidir. Palalar tekne formuna açılı bir düzende yerleştirilmişlerdir. Bu sayede tekne aşırı derecede yan yattığında bile rüzgar altı dümeni tam yönlendirme (dümen tutma) kabiliyetine sahip olur. Ayrıca deniz üzerin de tanumlanamayan yüzen cisimler vb dümen palasına hasar verdiği durumlarda, ikinci dümen palası can kurtaran bir özellik olacaktır.


Sabit Arma:

Sloop arma günümüzde en çok kullanılan armadır. Sloop yelkenli arması kabaca tek direk, tek bumba, tek ön yelken (genova veya flok) ve ana yelkenden oluşur. İki tipi vardır.



1- Masthead:

En geleneksel teçhizat türüdür. Forestay (baş istralya) ve backstay (kıç istralya), direk tepesinde ters yönde çekiş yaratan sabit arma olarak direğe monte edilir. Gurcatalar, teknenin baş ve kıç eksenine dik hizadadır. Şiddetli rüzgarlarda Backstay (kıç istralya), daha kuvvetli kasılarak, forestay (baş istralya) gerilimini artırmak ve ön yelkenin sert havaya uygun trimini yapmak içinde kullanılır.


2-Kesirli Arma:

Geriye açılı gurcata’lara (spreaders) sahip “kesirli” armalar son yıllarda giderek yaygınlaştı. Baş ıstralya, direk yüksekliğinin sadece sekizde yedisine (7/8) veya onda dokuzuna (9/10) kadar ulaşır ve öyle adlandırılır

Gurcatalar baş-kıç eksenine dik değil, yatay düzlemde kıç tarafına doğru açılıdır. Buda, direğin kıç ıstralya olmadan bile dik durabilmesini sağlar.


Runners ve Checkstays (Pupa çarmıkları)

Kesirli bir armada Runner ve Checkstay donanımları, direğe ek destek sağlar ve direği stabilize etmeye. bükülmesini ve kırılmasını önlemeye yardımcı olurlar.

Pupa çarmıkları olarak da tabir edilen Runner direğin tepesinden ve Checkstay ise, direğin genelde 2/3’ü seviyesinden çıkar, kıç omuzluğa doğru uzanır. Sancak ve iskele tarafta birer adet bulunur. Rüzgar üstü çarmıklar gergin olarak trim edilirken rüzgar altı çarmıklar boş bırakılır. Kullanılan değişik ön yelken tiplerine göre runner ve Checkstay tek tek veya beraber trim edilerek destek bağlantı noktaları ayarlanır ve direğin üzerindeki yükleri azaltarak direği desteklemesi sağlanır ve kısmen “yapısal” hale gelir.

31 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Yorumlar


bottom of page